Κατοικία με δάνειο
Τι σημαίνει υπασφάλιση;
Όταν ένα κτίριο ασφαλίζεται σε αξία λιγότερη από την αξία ανακατασκευής του (σήμερα περίπου 1.100 € ανά τετραγωνικό μέτρο κατα μέσο όρο) αυτόματα στην περίπτωση μιας ζημιάς λειτουργεί ο λεγόμενος αναλογικός όρος. Δηλαδή αν ένα κτίριο αξίζει για παράδειγμα 100.000 € και ασφαλιστεί για 50.000 €, τότε στην περίπτωση μιας ζημιάς αξίας π.χ. 20.000 €, ο δικαιούχος της ασφάλισης θα εισπραξει το 50 % της ζημιάς (10.000 €). Αυτό γίνεται γιατί το κτίριο είχε ασφαλιστεί για το 50 % της πραγματικής αξίας ανακατασκευής του.
Πρέπει να ασφαλίσω το το κτίριό μου στην αξία του δανείου ή στην αξία ανακατασκευής του;
Το σωστό είναι να ασφαλίζεται το κτίριο στην αξία ανακατασκευής του, για να αποφύγετε φαινόμενα υπασφάλισης.
Πρέπει να ασφαλίσω και τα περιεχόμενα της κατοικίας μου ή μόνο το κτίριο; Πρέπει να το ασφαλίσω και από σεισμό;
Οι τράπεζες υποθηκεύουν το κτίριο οπότε η ασφάλιση πρέπει να αφορά το κτίριο. Βέβαια, κάποιος που το επιθυμεί μπορεί να ασφαλίσει και τα περιεχόμενα της κατοικίας του. Την κάλυψη σεισμού την ζητάνε οι τράπεζες οπότε το κτίριο πρέπει να είναι ασφαλισμένο και από σεισμό, αλλιώς δεν δέχονται το ασφαλιστήριο.
Πρέπει να προσκομίσω το ασφαλιστήριο συμβόλαιο μου στην τράπεζα;
Ναι και γι αυτόν τον λόγο εκδίδεται από την ασφαλιστική εταιρία σε πρώτη φάση μια βεβαίωση ασφάλισης του ακινήτου σας και σε δεύτερη φάση – μαζί με το ασφαλιστήριο συμβόλαιο σας – ένα αντίγραφό του για την τράπεζα.
Όλες οι τράπεζες συνεργάζονται με ασφαλιστικές εταιρίες. Είναι υποχρεωτικό να ασφαλίσω το ακίνητό μου στην τράπεζα;
Όχι δεν είναι υποχρεωτικό. Και αυτό γιατί σαν καταναλωτής έχετε δικαίωμα να ασφαλίσετε το ακίνητό σας σε όποια ασφαλιστική εταιρία θέλετε κάνοντας την ανάλογη έρευνα αγοράς και ψάχνοντας τα φθηνότερα ασφάλιστρα για την περίπτωσή σας. Τις περισσότερες φορές μάλιστα, στην ελεύθερη αγορά μπορείτε να βρείτε σημαντικά χαμηλότερα ασφάλιστρα από τις ασφαλιστικές εταιρίες των τραπεζών. Απλά η επιλογή σας πρέπει να πληρεί τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζει η εκάστοτε τράπεζα (π.χ. συγκεκριμένες καλύψεις και κάλυψη σε συγκεκριμένες αξίες ανα τ.μ.). Σύμφωνα με την εγκύκλιο 462 της Τράπεζας της Ελλάδος για την προώθηση ασφαλιστηρίων συμβολαίων από πιστωτικά ιδρύματα (κατεβάστε την εδώ) η οποία έχει κοινοποιηθεί και στις διοικήσεις των τραπεζών, υπενθυμίζεται ότι «όταν ο δανειολήπτης προσκομίσει ασφαλιστήριο συμβόλαιο που πληροί τις καλύψεις της δανειακής σύμβασης, αυτό πρέπει να γίνεται δεκτό χωρίς καμία καθυστέρηση» και επίσης οτι «ο δανειολήπτης διατηρεί το συμβατικό του δικαίωμα να προσκομίσει ασφαλιστήριο της επιλογής του εφόσον αυτό πληροί τις καλύψεις που αναφέρονται στη δανειακή του σύμβαση» και οτι «ο δανειολήπτης έχει το δικαίωμα να συνεργαστεί με ασφαλιστικό διαμεσολαβητή της επιλογής του για την εξεύρεση του κατάλληλου ασφαλιστηρίου προϊόντος. Κατ ουδέναν τρόπο επιτρέπεται παραπομπή του δανειολήπτη σε ασφαλιστικό διαμεσολαβητή συνεργαζόμενο με το πιστωτικό ίδρυμα, παραπομπή που θα μπορούσε να εκληφθεί από τον δανειολήπτη ως «υποχρεωτική» στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης».
Είμαι υποχρεωμένος να ασφαλίσω το ακίνητο που έβαλα υποθήκη στην τράπεζα για να πάρω στεγαστικό δάνειο;
Όταν παίρνουμε κάποιο στεγαστικό δάνειο από οποιαδήποτε τράπεζα, είναι υποχρέωσή μας να ασφαλίσουμε το ακίνητο το οποίο είναι προσημειωμένο (υποθηκευμένο) από την τράπεζα. Αυτή η υποχρέωση του πελάτη προς την τράπεζα εμφανίζεται και στους όρους του δανείου. Η ασφάλιση γίνεται βάσει των καλύψεων που ζητάει η κάθε τράπεζα.
Κατοικία χωρίς δάνειο
Έχω στο σπίτι μου πάντα χρήματα, κάποια κοσμήματα αξίας, πιστωτικές κάρτες καθώς και έργα τέχνης, ακριβά χαλιά κ.λ.π. αντικείμενα μεγάλης αξίας (π.χ. μια ακριβή τηλεόραση και ένα ακριβό ηχοσύστημα). Αυτά ασφαλίζονται;
Χρήματα και κοσμήματα, ρολόγια χειρός, αντικείμενα και σκεύη από χρυσό, πολύτιμα και ημιπολύτιμα μέταλλα και λίθοι, επιταγές, αξιόγραφα, χαρτόσημα, γραμματόσημα, σπάνια βιβλία, λογιστικά βιβλία, μεττάλια, συλλογές κάθε είδους, έγγραφα και σχεδιαγράμματα κάθε είδους, χειρόγραφα και αυτόγραφα δεν ασφαλίζονται εκτός αν έχει συμφωνηθεί διαφορετικά με ρητό όρο στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
Καλλιτεχνήματα, πίνακες ζωγραφικής, έργα τέχνης, αργυρά σκέυη, όπλα, αντίκες, φωτογραφικές μηχανές και κάμερες, αθλητικός εξοπλισμός, χαλιά, μουσικά όργανα οπτικοακουστικός εξοπλισμός και ηλεκτρονικοί υπολογιστές πρέπει να περιγράφονται επακριβώς (είδος, μάρκα, μοντέλο, δυνατότητες (για Η/Υ), αξία αντικειμένου κ.λ.π.) στην αίτηση ασφάλισης για να συμπεριληφθούν στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Αν δεν περιγράφονται συνήθως οι ασφαλιστικές εταιρίες τα καλύπτουν αλλά μέχρι κάποιο ορισμένο ποσό.
Οι πιστωτικές κάρτες συνήθως καλύπτονται για την περίπτωση που θα χρησιμοποιηθούν από τον διαρρήκτη και μέχρι κάποιο ορισμένο ποσό.
Παίζει ρόλο εάν διαμένω μόνιμα στην κατοικία που ασφαλίζω ή αν είναι εξοχική;
Ναι. Αν διαμένετε μόνιμα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Αν όμως η κατοικία είναι εξοχική πρέπει πάντα να το δηλώνετε στην ασφαλιστική εταιρία, ιδίως όταν ζητάτε την κάλυψη της κλοπής. Από κει και πέρα η ασφαλιστική εταιρία θα κρίνει εαν πρέπει να ανλάβει την ασφάλιση ή όχι. Υπάρχουν ασφαλιστικές πάντως που ξεπερνούν αυτό το εμπόδιο με κάποιες εγγυήσεις που ζητούν από τη μεριά του πελάτη ή και με είσπραξη πρόσθετου ασφαλίστρου (επασφάλιστρο).
Το είδος κατασκευής της κατοικίας μου παίζει ρόλο στην ασφάλιση της;
Βεβαίως. Για παράδειγμα διαφορετικά ασφαλίζεται μια κατοικία κατασκευασμένη από ξύλο ή προκάτ παρά μια κατοικία κατασκευασμένη από μπετόν αρμέ (που είναι και το ποιό συνηθισμένο). Επίσης παίζει σημαντικό ρόλο η κατασκευή του σκελετού της κεραμοσκεπής (π.χ. εαν στηρίζεται σε ταρατσοσκεπή ή αποκλειστικά σε ξύλινους δοκούς όπως οι παλιότερες κατασκευές). Ακόμα, μερικές εταιρίες τιμολογούν διαφορετικά τις μονοκατοικίες από τα διαμερίσματα, σε κάποιες άλλες παίζει ρόλο ο όροφος που βρίσκεται το σπίτι και οπωσδήποτε αν είναι κύρια ή δευτερέυουσα κατοικία..
Σε κάθε περίπτωση διαφορετικής κατασκευής από τις συνηθισμένες κατοικίες συνήθως από τις ασφαλιστικές εταιρίες ζητείται μια αύξηση στα ασφάλιστρα (επασφάλιστρο) που το ύψος του το κρίνει η εκάστοτε ασφαλιστική πόσο πρέπει να είναι. Εαν ο πελάτης δεχτεί να το καταβάλει, η κατοιικία του είναι ασφαλισμένη κανονικά.
Τι σημαίνει υπασφάλιση και τι σημαίνει μικτά τετραγωνικά μέτρα;
Όταν ένα κτίριο ασφαλίζεται σε αξία λιγότερη από την αξία ανακατασκευής του (σήμερα περίπου 800 € ανά τετραγωνικό μέτρο) αυτόματα στην περίπτωση μιας ζημιάς λειτουργεί ο λεγόμενος αναλογικός όρος. Δηλαδή αν ένα κτίριο αξίζει για παράδειγμα 100.000 € και ασφαλιστεί για 50.000 €, τότε στην περίπτωση μιας ζημιάς αξίας π.χ. 20.000 €, ο δικαιούχος της ασφάλισης θα εισπραξει το 50 % της ζημιάς (10.000 €). Αυτό γίνεται γιατί το κτίριο είχε ασφαλιστεί για το 50 % της πραγματικής αξίας του.
Μικτά τετραγωνικά μέτρα είναι το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων μιας κατοικίας συμπεριλαμβανομένων των μπαλκονιών (εξώστες) και των κλειστών ημιυπαίθριων χώρων.
Σε ποιά αξία πρέπει να ασφαλίσω το το κτίριο και σε ποιά τα περιεχόμενα της κατοικίας μου;
Για να αποφύγετε φαινόμενα υπασφάλισης, το κτίριο της κατοικίας πρέπει πάντα να ασφαλίζεται στην αξία ανακατασκευής του. Η αξία ανακατασκευής ποικίλει ανάλογα με το έτος κατασκευής του κτιρίου. Πολλές όμως ασφαλιστικές εταιρίες αποζημιώνουν σε αξία καινούριου (σήμερα περίπου 1.100 € ανά τετραγωνικό μέτρο – μικτά)
Για τα περιεχόμενα ισχύει ένας μέσος όρος ασφαλιζόμενης αξίας που ορίζεται στα 400 € ανά τετραγωνικό μέτρο (μικτά). Ο καθένας μας όμως ξέρει ο ίδιος την αξία των αντικειμένων και του εξοπλισμού που έχει μέσα στο σπίτι του, γι’ αυτό τις περισσότερες φορές ορίζει ο ίδιος ο πελάτης την ασφαλιζόμενη αξία των περιεχομένων της κατοικίας του. Και αυτά σε πολλές ασφαλιστικές εταιρίες αποζημιώνονται σε αξία καινούριου.
Πρέπει να ασφαλίσω και τα περιεχόμενα της κατοικίας μου ή μόνο το κτίριο; Πρέπει να την ασφαλίσω και από σεισμό;
Για την ασφάλιση της κατοικίας σας μπορείτε να ενεργήσετε όπως εσείς θέλετε. Μπορείτε να ασφαλίσετε μόνο το κτίριο ή μόνο τα περιεχόμενα ή και τα δύο. Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και στην περίπτωση που θέλετε να ασφαλιστεί η κατοικία από σεισμό. Δηλαδή, για παράδειγμα, μπορείτε να έχετε ασφαλισμένα το κτίριο και τα περιεχόμενά του, αλλά από σεισμό να ασφαλίσετε μόνο το κτίριο ή μόνο τα περιεχόμενα. Η πλήρης βέβαια κάλυψη του κτιρίου και των περιεχομένων του και από σεισμό συνιστά μια ολοκληρωμένη ασφάλιση. Η κάλυψη του σεισμού προσφέρεται από τις ασφαλιστικές εταιρίες μόνο σε κτίρια που είναι κατασκευασμένα από το 1960 και μετά γιατί από τότε και μετά άρχισε να εφαρμόζεται στην Ελλάδα ο αντισεισμικός κανονισμός κατασκευής των κτιρίων.
Η κάλυψη σεισμού είναι υποχρεωτική (από τις τράπεζες) μόνο στην περίπτωση που υπάρχει στεγαστικό δάνειο για την κατοικία.